FLEXIBEL RECHTENBEHEER

Enige jaren geleden werd het begrip Flexibel Rechtenbeheer gelanceerd. Het maakt deel uit van een richtlijn van de Europese Unie en houdt in dat rechthebbenden kunnen kiezen om al of niet openbaarmaking, reproductie of verschillende exploitatievormen uit te zonderen (omroep, online, winkels etc.) van exploitatie door collectieve beheersorganisaties, zoals Buma/Stemra en Sena. Kort gezegd: de makers moeten bepaalde rechten kunnen uitzonderen en individueel beheren, of het beheer van die rechten geheel of gedeeltelijk toevertrouwen of overdragen aan een andere (buitenlandse) beheersorganisatie of op een andere manier organiseren. Dit past allemaal bij de plicht die rechtenorganisaties hebben om transparant te zijn.

Buma/Stemra maakte flexibeler rechtenbeheer enkele jaren geleden mogelijk. Daarbij werden rechthebbenden in staat gesteld de exploitatie van hun auteursrechten in vijf verschillende categorieën uit te sluiten. Het gaat om concerten, radio en tv, achtergrondmuziek (winkels en cafés), geluidsdragers (cd’s) en online (streaming etc.). Ook wordt het om mogelijk om muziek zelf van licenties te voorzien.

Anders dan B/S heeft de naburige-rechtenorganisatie SENA weinig aan dit thema gedaan. Op hun website treffen wij de volgende passage aan: Flexibel rechtenbeheer. Hierdoor hebben rechthebbenden het recht om Sena te machtigen om de Sena rechten voor hen te beheren voor de grondgebieden van hun keuze. Meer is daarover niet te vinden.

Tja. We kunnen dit jammer noemen, maar het gaat natuurlijk om het volgende. Niet alleen rechthebbenden hebben belang bij transparantie. Dat geldt ook voor gebruikers zoals omroepen en horeca. Stel, dat bedrijf X graag muziek wil laten horen van een “flexibele” componist en op dat punt met hem of haar een deal sluit. Dan kan bedrijf X toch lastig gevallen worden door SENA. Iedere muziekgebruiker die dat van tevoren weet, denkt: laat maar zitten.

Zo is flexibel rechtenbeheer niet bedoeld.

Mr Koos Kalkman